Afgelopen zomer stelden we onze collega’s voor aan de hand van hun tuin. Vanaf september is ons docententeam flink uitgebreid met onder andere de Boskoopse Marlien van der Linden, docent Plantenkennis. We vroegen haar: hoe ziet jouw tuin er uit in de winter? En hoe bescherm je de planten tegen kou en wind? Ze schreef er een blog over en vertelt over één van haar favorieten: Daphne bohlua ‘Jacqueline Postill’.

Onze tuin noemen wij ons kleine paradijs. We voelen ons ‘bofkonten’ met de flinke lap grond midden in de Randstad! Zowel mijn man – een rasechte boomkweker – als ik, net begonnen als docent Plantenkennis bij de OntwerpAcademie, genieten er met volle teugen van.

De tuin heeft een kader van wat grotere bomen, van inmiddels zo’n dertig jaar oud, een verdeling in drie tuinkamers met hier en daar flinke pollen niet woekerende bamboe, Fargesia. Dit alles geeft beschutting voor de wintertuin. De noordoosten wind wordt op deze manier zoveel mogelijk tegengehouden en biedt ons de kans om 'kantje boord’ planten uit te proberen, met planten die net wel, net niet winterhard zijn in het westen van Nederland. Die moeten het vervolgens dan echt zelf redden, we dekken ze niet af. We vragen grote zelfredzaamheid van onze planten. Eén van onze favorieten in dit verband is Daphne bohlua ‘Jacqueline Postill’.

Daphne – of Peperboompje in het Nederlands – hoort bij de Thymelaeaceae/Peperboompjesfamilie en is dus de naamdrager van deze familie. We kennen het Peperboompje als een oudroze, bladverliezend struikje met een typische vertakking die het vooral goed doet op klei. Daphne bohlua komt van origine voor in het Himalayagebergte en wordt Nepalese papierplant genoemd.

Deze Daphne is wintergroen en wordt groter dan D. mezereum, zoals het bekende Peperboompje heet. Uit zaailingen heeft de Engelse veredelaar Postill – in dienst bij de beroemde kwekerij Hillier – er één geselecteerd die beter zijn blad vasthoudt in de winter. De selectie bleek bovendien beter bestand tegen kou en geurde net zo heerlijk als de soort. Reden genoeg voor Mr. Postill om hem op de markt te brengen. En, het privilege bij een eigen gevonden selectie is dat je hem zelf een naam mag geven. Mr. Postill noemde de plant naar zijn vrouw Jacqueline.

Geurende bloeier van eind januari tot ver in maart

Bij ons in de tuin is deze bladhoudende heester inmiddels al meer dan 2 meter hoog en zo’n 70 cm breed. Voor Nederlandse begrippen een flink exemplaar! Over het algemeen zijn Daphne soorten niet gemakkelijk maar deze doet het heel goed, ook op onze veengrond. Wel hebben we 'm net iets hoger geplaatst zodat hij niet te nat komt te staan bij veel regenval. Elke winter staat onze Daphne te bloeien en te geuren van eind januari tot ver in maart en maken de eerste rondvliegende insecten dankbaar gebruik van zijn nectar.

Nou hadden we in 2018 nog een nijdig staartje winter in maart dat ons, trots op onze eyecatcher, toch bezorgd maakten voor bevriezing. Tegen onze principes in hebben we Daphne toen toch – letterlijk en figuurlijk – een jas gegeven om zon en wind van het blad af te houden. Want dat is het geheim van de smid: een wintergroene plant blijft verdampen in tegenstelling tot de bladverliezende heesters. Maar als de wortels in bevroren grond staan, kan er geen vocht opgenomen worden en staat hij gewoon te vriesdrogen. Zorg je dat de wind en/of zon er niet bij kunnen komen, dan krijgt de plant het niet zo voor zijn kiezen.

Raadzaam is dan om ademend materiaal te gebruiken om mee af te dekken. Geen plastic, dan maak je er een broeikasje van waarin de temperatuur juist zal oplopen, wat nog meer verdamping veroorzaakt. Dus gebruik jute of een oud gordijn, een stuk vliesdoek is helemaal mooi. Staat een plant in een pot, dan is het aan te bevelen om bubbeltjesfolie om de pot te wikkelen zodat de plant rustiger bevriest en weer ontdooit.

Onze Daphne staat er nu – begin januari 2022 – al weer veelbelovend bij: de knoppen zitten klaar, het loof is mooi donkergroen. Nog even en we kunnen weer genieten van dit jaarlijkse spektakel van bloem en geur!