“Wat houdt het ontwerpen van een tuin precies in, hoe kan ik het leren en hoe bieden jullie het aan?” Deze vraag krijgen we regelmatig van geïnteresseerden in de opleiding Tuinarchitectuur. Tuin- en landschapsontwerper Adri Voorwinden is docent Tuinarchitectuur bij de OntwerpAcademie. In deze blog probeert zij antwoord te geven op vragen van aankomende studenten. Helder – en nuchter ;) – vertelt ze wat er komt kijken bij het maken van een tuinontwerp en waarom een ontwerp veel meer is dan zomaar een tekening.

‍
Wat is een tuinontwerp?
Een tuinontwerp is een inrichtingsplan voor de particuliere buitenruimte, dat tot stand komt door het volgen van een ontwerpproces. Het eindresultaat is dus een tekening waarin staat wat er in een heringerichte of nieuwe tuin komt, met welke beplanting en welke verhardingsmaterialen en tuinelementen.

Het ontwerp is echter niet zomaar een tuintekening, het is namelijk zorgvuldig opgebouwd; het is een goed gefundeerd, creatief verhaal. Dat wil zeggen: het ontwerp past op de plek waar de tuin ligt, sluit aan bij de architectuur van de woning, de ligging in de wijk en het landschap, grondsoort en de groeiomstandigheden, de wensen en eigenschappen van de opdrachtgever. Een goed concept, waarbij de tuinontwerper de samenhang onderzoekt van bovenstaande aspecten, is de basis.  

‍
Na gedegen vooronderzoek geeft de ontwerper met de concepttekening aan in welke richting ‘de oplossing’ wordt gezocht.  
‍
Ideale mix van vaardigheden
De tuinontwerper heeft een brede, integrale blik, originele oplossingen en denkt overal aan. De ontwerper heeft kijk op techniek, op ecologie, heeft visie en fantasie. Om het proces te communiceren, heeft de ontwerper verbeeldingskracht. De ontwerper maakt tekeningen, plattegronden, aanzichten, doorsnedes, driedimensionale weergaven en sfeerbeelden (soms maquettes) om te vertellen wat wordt bedoeld, welke sfeer er wordt verwacht, hoe zaken in samenhang met elkaar zijn gekozen en in elkaar steken. En in principe is dat niet omdat het mooi wordt, maar omdat het op deze manier klopt, dat het een logisch en consistent verhaal is. Ontwerpers letten daarbij vooral op ruimte én massa, maar ook op diepte, dynamiek, contrasten en harmonie. Er komen dus veel aspecten bij kijken en dat maakt het vak zo interessant en leuk!

“Het ontwerpproces is geen recept”

Als je dit leest denk je misschien dat een tuinontwerp ingewikkeld is, maar dat is niet per se zo. Het is heel goed mogelijk dat de kracht van de eenvoud, juist een helder beeld is. De oplossing is echter op elke plaats en voor elke ontwerper anders, al kunnen verschillende ontwerpers ook dezelfde oplossingen bedenken.

‍
Hoe leren wij jou het ontwerpvak?
Op de OntwerpAcademie gaan we dit ontwerpproces samen met de studenten aan. We volgen een stappenplan en behandelen het gehele ontwerpproces. Het is echter geen recept, het traject kent hobbels. Zo zijn conceptontwikkeling, zelfinzicht en visievorming onderdelen die studenten vaak lastig vinden, evenals het omgaan met perfectionistische trekjes en timemanagement. Studenten worden zich bewust wat er allemaal komt kijken bij het maken van een ontwerp, waar je allemaal aan moet denken en dat je keuzes moet maken. Ons motto: Als je de studie serieus neemt en het huiswerk steevast maakt, is het mogelijk dat ook jij tuinontwerper wordt.  

Tuinen en particuliere buitenruimtes
Bij de OntwerpAcademie ontwerpen we in principe tuinen, de particuliere buitenruimte, het ontwerpen van landschappen is ontwerpen op een andere schaal. Met een basis als tuinontwerper is het ontwerpen van grote terreinen echter ook mogelijk.

OA-Connect, het online groene platform van de OntwerpAcademie
Tip: Neem een kijkje op het online platform OA-Connect van de OntwerpAcademie waar studenten, alumni, docenten en andere groenprofessionals elkaar ontmoeten, kennis en tips delen.

Meer weten over de opleiding Tuinarchitectuur?
Lees meer over de inhoud van de opleiding, opbouw en praktische informatie zoals de toelating, startdata en leslocaties hier.