Concept

July 16, 2024
Dolf Houtman

Hoeveel concepten maak je?
Stel je het volgende voor je hebt een concept gemaakt en besproken met de klant. Deze is in eerste instantie tevreden maar geeft in een later stadium aan toch nog wijzigingen te willen. Je vraagt je af hoe verder en of er misschien meerdere concepten gemaakt moeten worden?

1 concept
Het antwoord is dat je maar 1 concept maakt. Dat is al een hele prestatie want iedere ontwerper weet dat er behoorlijk wat werk verzet moet worden om überhaupt tot een goed concept te komen. De inventarisatie en analyse liggen hierbij aan de basis.

Het kenmerkende van een concept is dat het een globaal beeld geeft van waar je naar toe wil met de tuin, het is een duiding. Het is een oplossingsrichting die nog helemaal niets zegt over de manier waarop je de tuin gaat inrichten. Een concept heeft meer weg van een benadering, een opvatting, de tuin als ….  

Een concept geven we bij voorkeur weer met een schets. Een eenvoudige vaak schematische schets.

Opdrachtgever
De kunst is om zo’n concept op een duidelijke manier over te brengen bij de opdrachtgever. Hoe je dat doet is sterk afhankelijk van het soort opdrachtgever. Bij de ene opdrachtgever kun je wat abstracter en algemener blijven terwijl een andere opdrachtgever alleen maar ‘in de boot’ blijft als je met concrete beelden komt. Bovendien leent de ene schets zich beter voor presentatie dan de andere.

Hoe je het ook ‘verpakt’ een concept is verankerd met de plek zelf, het vloeit eruit voort. Op basis van onderzoek (inventarisatie en analyse) kom je tot een zeker inzicht, een oplossing die we proberen te ‘vangen’ met een beeld, een schets.  

Dat is anders met een thema. Vaak zie je dat concept en thema door elkaar gebruikt worden. Ze kunnen wel in elkaars verlengde liggen. Waar je met het concept een uitspraak doet over de aanpak van de ontwerpopgave kan er binnen die opgave sprake zijn van een thematische uitwerking van delen van de tuin.

Scenario
Als je eenmaal een concept hebt is het vandaar uit mogelijk een aantal scenario’s te ontwikkelen. Scenario’s zijn lijnen waarlangs je het concept uitwerkt bijvoorbeeld een ecologische, een functionele of een thematische benadering.

Anders gezegd vanuit het concept is het niet ondenkbaar dat je 2 schetsontwerpen maakt. Ook hier weel schetsmatige en globale benaderingen van hoe de inrichting van de tuin er in grote lijnen uit zou kunnen zien. Niets ligt nog vast, het zijn praatplannen waarbij je samen met de opdrachtgever de voors en tegens in beeld brengt en bespreekt.

Thema
Het is al een keer eerder beschreven. Een thematische benadering is vergelijkbaar met een sticker die je overal op kunt plakken zonder dat het per se iets zegt over de plek zelf. Die voorbeelden van tuinen zien we om ons heen, kenmerkend is dat ze allemaal op elkaar lijken, gebouwd op basis van trends zijn ze weinig authentiek en zeggen ze nog minder over de plek.

Neem de opdrachtgever die op zoek is naar een Ibiza-tuin bijvoorbeeld. Als ontwerper is het je taak het Ibiza gegeven te onderzoeken. Wat maakt een Ibiza tuin? en welke compositorische aspecten zijn essentieel om te verwerken in de betreffende ontwerpopgave? vanzelfsprekend in relatie met de specifieke aspecten die op die plek spelen. Laat je dat als ontwerper achterwege dan doe je aan ‘puzzel’ architectuur en plak je de Ibiza sticker op die tuin om het even waar die tuin zich bevindt.

Inspiratie
Met inspiratie is het nog weer anders. Inspiratie haal je overal vandaan en helpt je om de ideeën die je al hebt verder in te vullen. Als de tuin opgevat wordt als ‘open plek in het bos’ dan kan inspiratie je helpen om op zoek te gaan naar soorten ‘open plekken’. Het zoeken naar referentiebeelden helpt hierbij.

Inspiratie kan er ook toe leiden dat je via een gedachtensprong bij een mogelijk oplossing komt. In die gevallen is het raadzaam terug te redeneren en je inspiratie ideeën te checken met zaken die op die bewuste plek spelen, zodat er alsnog argumenten zijn om het op die manier te doen zoals jij die als ontwerper voorstelt.

In dit verband liggen het werken op basis van intuïtie en inspiratie dicht bij elkaar. Intuïtief werk je een bepaalde richting op met de oplossing bij wijze van spreken al in zicht. Ook dan, of beter,  juist dan betrek je er als ontwerper al die bevindingen bij die uit de inventarisatie en analyse naar voren sprongen. Kijk maar eens op internet naar de prachtige intuïtieve afbeeldingen waarmee Yves Brunier menig ontwerpopgave begonnen is.

Meer weten? Lees ook:
Ontwerpen is een creatief proces

Hovenier en ondernemer Thijs Beirnaert: Met visie, vakkennis en een concept, maak je een ontwerp dat écht waarde heeft

Op zoek naar de essentie van de plek

Het verhaal van de plek als basis voor het tuinontwerp

Hoe benader je een ontwerpvraagstuk?

Heb je ideeën of suggesties? Laat het ons weten via studentenzaken@ontwerpacademie.nl of meldt het op OA-Connect.

Wil je op de hoogte blijven?
Wordt dan lid van onze community OA-connect.

Vergeet onze socials niet:
LinkedIn | Facebook | Instagram

No items found.