De tuin ligt midden in het centrum van een havenstad in Noord Holland en is volledig betegeld. De vraag aan het stagebureau van de OntwerpAcademie? Een tuin in tropische sfeer om lekker te kunnen ontspannen. Alena Blonk rondde vorig jaar haar opleiding Tuinarchitectuur af en gaf zich aansluitend op voor een stageproject: “Ideaal als afsluiting van je opleiding. Je gaat concreet aan de slag als tuinontwerper en krijgt tegelijkertijd begeleiding waarbij je je eigen leerdoelen kunt bepalen. Dankzij de stage ben ik definitief als zelfstandig tuinontwerper gestart.”

In deze blog vertelt Alena hoe ze haar stageproject heeft ervaren en aangepakt. De tussenquotes zijn van stagebegeleider Peter Kroesen.

“In september 2020 begon ik met de opleiding Tuinarchitectuur. Ik ben inmiddels 48 en heb me wel eens afgevraagd waarom ik niet eerder heb gekozen voor deze richting. Van jongs af aan ben ik altijd bezig met de natuur, als tiener was ik lid van een natuurclub. Op latere leeftijd ben ik lang begeleider geweest van jeugdactiviteiten bij de IVN, instituut voor natuureducatie. Daarnaast heb ik altijd veel en graag getekend. De kunstacademie was op dat moment voor mij een logische keuze. Tuinarchitectuur kwam toen niet in mij op en is ook nooit eerder op mijn pad gekomen."

Uitdagend stageproject als praktijkopdracht

Na het afronden van de opleiding heb ik mij bij Peter Kroesen opgegeven voor een stageproject. De opleiding is relatief kort en de opdrachten tijdens de lessen zijn fictieve situaties. Met een stageproject krijg je de mogelijkheid om met begeleiding te werken aan een concrete praktijkopdracht. Het goede en fijne aan de stage is ook dat je je eigen leerdoelen kunt bepalen. Ik koos ervoor om alle stappen bij het ontwerpproces te bespreken met Peter. Ook heb ik bewust gekozen voor een voor mij uitdagend project: een tuinwens in tropische sfeer, in Ibiza stijl, inclusief palmbomen in grote bakken of potten, een jacuzzi en vooral ook onderhoudsvriendelijk. Heel belangrijk is dan zo’n eerste gesprek met de opdrachtgevers. Ik kwam er achter dat het ze in basis gaat om een tuin waar ze tot rust kunnen komen na een lange werkdag, waar ze de dag doornemen en kunnen genieten van lekker eten met vrienden.

‍
“De opdrachtgever had een uitgebreid wensenpakket. Alena heeft flink gepuzzeld en het slim aangepakt. Door ook de zijtuin te betrekken kon zij aan de meeste wensen tegemoet komen.”

‍
In de tuin lagen op dat moment alleen tegels, meer een binnenplaats omgeven door muren en steen. Vanuit mijn visie wilde ik de bewoners – binnen hun wensen – graag meenemen in biodiverse mogelijkheden. Na ons gesprek heb ik als eerste al hun antwoorden op mijn vragen uitgeschreven, het moodboard bekeken, een analyse gemaakt en een vlekkenplan. Bij het bestuderen van de foto’s zag ik opeens hoe ik de ruime zij-ingang prachtig bij de tuin zou kunnen betrekken. Het concept ontstond toen ik begon met schetsen. Veel schetsen, kijken, opnieuw schetsen en soms even een stap terug. In deze fase gebruik ik, ook nu voor mijn opdrachten, een klein schetsboek, zo’n dummy. Dit is de fase om vormen te zoeken en de juiste compositie. De jacuzzi in de tuin was een duidelijke wens, maar die neemt in deze relatief kleine tuin een behoorlijke ruimte in. Ik wilde dat deze zou passen in het geheel, zonder prominent aanwezig te zijn.

‍
“Tijdens het stageproject groeide mijn zelfvertrouwen”

Van nature ben ik niet zo zelfverzekerd. De wensen van de klant zijn leidend, tegelijkertijd zie ik het als belangrijke meerwaarde dat een tuinontwerper verder kijkt, naar slimme oplossingen zoekt en biodiverse mogelijkheden aandraagt. Maar, hoever ga je daarin? Ook daarom wilde ik graag alle stappen doornemen met Peter.  Als ik iets tegenkwam waar ik voor mijn gevoel nog niet genoeg vaardigheden voor had, besprak ik dat met Peter. Toen ik mijn theorie niet haalde, had ik sterk het gevoel te hebben gefaald. Ik heb dyslexie en kon geen grip krijgen op al die PDF-files in het lesmateriaal. Peter heeft me daar bovenop geholpen en me het gevoel gegeven dat ik een prima ontwerper kan zijn, ook zonder mijn theoriediploma. Een herexamen was voor mij geen optie, want op dat moment kreeg ik mijn eerste betaalde opdracht. Maar wie weet ga ik alsnog examen doen. Voor nu heeft mijn stageproject,” lachend: “en dus Peter, mij genoeg zelfvertrouwen gegeven om te starten als zelfstandig tuinontwerper.

‍
“Ik vind Alena een heel sterke ontwerper. Toen ze haar theorie-examen niet haalde, heb ik haar gezegd: verlies niet de moed. Ga door met ontwerpen. Dit is gewoon wat je heel goed kan!”

‍
Tevreden opdrachtgevers

En de opdrachtgevers van mijn stageproject? Zij waren vooral enthousiast over de verschillende zitplekken tussen het groen, de indeling, de strakke pergola en het terras voor de jacuzzi. Ik had speciaal informatie aangevraagd bij een bedrijf in spa’s en zwembaden. Ik wilde meer weten over de aansluiting, de verschillende maten en mogelijkheden, zodat ik het kon meenemen in het ontwerp. Verder waren ze ook heel blij hoe de tuin nu een mooier ruimtelijker geheel vormt en groter lijkt. De tuin begint nu al aan de voorkant van het huis en niet alleen achter als binnenplaats. Een grote wens was ook een onderhoudsvriendelijk tuin en hoewel bomen daarom geen voorkeur hadden, zijn ze nu juist blij met drie bomen in het tuinontwerp. Bomen geven structuur en massa aan de tuin en zijn heel belangrijk voor de klimaatbeheersing en het dierenleven.

‍
“Alena heeft met dit stageproject op een heel mooie manier laten zien wat ze kan. Haar eindpresentatie is heel compleet. Alle onderdelen zijn heel nauwkeurig uitgewerkt.”

‍
Tip voor studenten Tuinarchitectuur

Ik kijk met veel plezier terug op mijn stage. De praktijkervaring die je opdoet is zó leerzaam. Je werkt als ontwerper en krijgt tegelijkertijd begeleiding waarbij je je eigen leerdoelen bepaalt. Werkelijk alle aspecten kun je bespreken. En als je van een specifiek onderdeel meer wilt weten, neemt Peter daar ook de tijd voor. Het vraagt wel wat van je eigen initiatief. Vraag jezelf af: wat wil ik nog leren? Mijn tip is ook een stageproject te plannen tussen de laatste lessen en een eventueel examen. Het vraagt namelijk de nodige tijd en energie. Maar hoe meer je investeert in je stage, hoe meer je er kunt uit halen. Mij heeft het daardoor veel gebracht. Naast meer kennis en vaardigheden ook meer zelfvertrouwen. Dankzij mijn stageproject heb ik de stap durven zetten: ik heb mijn baan opgezegd en ben als zelfstandig tuinontwerper gestart. Deze maand werd ik 48 en hoewel ik absoluut geen spijt heb van eerder gemaakte keuzes, voel ik dat ik eindelijk het werk heb gevonden wat ik echt leuk vind.”

Nawoord stagebegeleider Peter Kroesen

“De mix aan stageprojecten en de mix aan studenten die ik begeleid, vind ik echt fantastisch. Sommige studenten zijn zelfverzekerd en willen laten zien hoe ver ze al zijn, maar blijken soms nog vaardigheden te missen die hun ontwerp naar een professioneel niveau tilt. Een stageproject brengt dat heel duidelijk aan het licht. En daar werken we dan aan. Andersom zijn er studenten die hun ontwerptalent nog niet herkennen en niet beseffen hoe goed ze zijn. Zo’n student is Alena. Het is heel fijn om te zien hoe tijdens het werken aan haar stageproject, haar vertrouwen groeide. Dat een stageproject dat kan bewerkstelligen.”

‍
Meer weten over Alena's tuinontwerp? Zie www.groentig.nl